8 bolesti uzrokovanih gojaznosti
8 bolesti uzrokovanih gojaznosti, gojaznosti je postala jedan od najvećih zdravstvenih problema modernog svijeta. Bolesti uzrokovane gojaznosti mogu dovesti do ozbiljnih zdravstvenih problema koji negativno utiču i na fizičko i na mentalno zdravlje. Ove bolesti ne samo da smanjuju kvalitetu života, već mogu i skratiti životni vijek.
Gojaznosti nastaje kao rezultat nakupljanja viška masnoće u organizmu i negativno utiče na mnoge sisteme. U ovom članku ćemo detaljno razmotriti glavne bolesti uzrokovane gojaznosti, kako se ove bolesti razvijaju i kako se ovo stanje može liječiti.
1. Bolesti srca i hipertenzija
Bolesti srca jedna su od najčešćih i najozbiljnijih posljedica gojaznosti. Višak akumulirane masti u tijelu vrši pritisak na krvne žile, zbog čega srce radi jače, što dovodi do umora srčanog mišića.
Gojaznosti takođe može dovesti do razvoja visokog krvnog pritiska. Ovo je važan faktor rizika za srčani udar, moždani udar i druge kardiovaskularne bolesti.
bolesti srca:
Gojaznosti uzrokuje otvrdnuće i sužavanje arterija, što otežava protok krvi.
Kao rezultat rada srca pod pritiskom, povećava se rizik od srčanih bolesti.
Visok krvni pritisak:
Gojaznostİ uzrokuje visok krvni pritisak povećanjem krvnog pritiska.
Visok krvni pritisak može izazvati ozbiljne komplikacije kao što su srčani udar i moždani udar.
2. Dijabetes tipa 2
Dijabetes tipa 2 jedna je od najčešćih komplikacija gojaznosti. Kod gojaznih osoba, otpornost tijela na hormon inzulin se povećava, što uzrokuje nekontrolisano povećanje nivoa šećera u krvi.
Dijabetes tipa 2 može dovesti do ozbiljnih komplikacija kao što su bolesti srca, zatajenje bubrega, oštećenje živaca i gubitak vida tokom vremena.
Inzulinska rezistencija:
Gojaznosti, posebno masnoća nakupljena u abdomenu, dovodi do povećane insulinske rezistencije.
Sposobnost tijela da proizvodi i koristi inzulin je oslabljena, što rezultira visokim nivoom šećera u krvi.
komplikacije:
Ako se ne liječi, dijabetes tipa 2 može dovesti do ozbiljnih zdravstvenih problema kao što su bolesti srca, zatajenje bubrega i oštećenje živaca.
Menadžment:
Gubitak težine, redovna tjelovježba i zdrava ishrana ključni su u liječenju dijabetesa tipa 2.
Upotreba lijekova ili inzulina također pomaže u održavanju nivoa glukoze u krvi pod kontrolom.
3. Metabolički sindrom
Metabolički sindrom je kombinacija brojnih zdravstvenih problema do kojih može dovesti gojaznosti. Uključuje faktore rizika kao što su visok krvni pritisak, visok šećer u krvi, višak telesne masti i abnormalni nivoi holesterola.
Ovaj sindrom značajno povećava rizik od ozbiljnih zdravstvenih problema kao što su bolesti srca, moždani udar i dijabetes tipa 2.
Faktori rizika:
Gojaznosti je jedan od glavnih uzroka metaboličkog sindroma.
Visok krvni pritisak, visok šećer u krvi, višak masnoće oko struka i abnormalni nivoi holesterola/triglicerida su komponente ovog sindroma.
Posljedice:
Metabolički sindrom povećava rizik od ozbiljnih zdravstvenih problema kao što su bolesti srca, moždani udar i dijabetes tipa 2.
Menadžment:
Gubitak težine zahtijeva zdravu ishranu, redovnu tjelovježbu i uzimanje lijekova za držanje šećera u krvi, kolesterola i krvnog pritiska pod kontrolom.
4. Bolest masne jetre
Bolest masne jetre je stanje koje se često povezuje s gojaznosti. Ova bolest nastaje kao rezultat nakupljanja viška masti u jetri i može poremetiti normalnu funkciju jetre.
Masna jetra može dovesti do upale jetre (steatohepatitis) i vremenom se može razviti u ozbiljnija stanja kao što su ciroza jetre ili rak jetre.
Uzroci:
Gojaznosti, posebno nakupljanje visceralne masti, uzrokuje nakupljanje masti u ćelijama jetre.
Bolest masne jetre obično je asimptomatska, tako da može dugo ostati neprepoznata.
Simptomi:
U uznapredovalim slučajevima mogu se javiti simptomi kao što su povećana jetra, bol u trbuhu i umor.
Menadžment:
Gubitak težine, zdrava ishrana i redovna tjelovježba glavne su strategije za liječenje bolesti masne jetre.
Gubitak težine može pomoći organu da povrati normalnu funkciju smanjenjem nakupljanja masti u jetri.
5. Problemi s disanjem i apneja u snu
Gojaznosti može negativno uticati na respiratorni sistem i dovesti do različitih respiratornih problema. Prekomjerna težina, posebno nakupljanje masti u predelu grudi i vrata, sužava disajne puteve i otežava disanje.
Apneja u snu je ozbiljan poremećaj spavanja koji uzrokuje privremeno zaustavljanje disanja tokom spavanja.
Problemi sa disanjem:
Gojaznosti može dovesti do respiratornih problema sužavanjem disajnih puteva.
Smanjena pokretljivost dijafragme otežava disanje u ležećem položaju.
apneja u snu:
To uzrokuje privremeno zaustavljanje disanja tokom spavanja.
Uzrokuje hrkanje, česta buđenja, dnevni umor i probleme s koncentracijom.
tretman:
Gubitak težine, pozicijske terapije i upotreba CPAP uređaja mogu biti efikasni u liječenju apneje u snu.
Invazivnije metode liječenja kao što je operacija gojaznosti također se mogu preporučiti u nekim slučajevima.
6. Osteoartritis i problemi sa zglobovima
Osteoartritis je bolest zglobova koja je direktno povezana s gojaznosti. Gojaznosti stvara preveliki pritisak na zglobove kao što su koljena, kukovi i struk, uzrokujući da se ovi zglobovi vremenom troše.
Osteoartritis uzrokuje bol, ukočenost i gubitak pokreta u zglobovima. To otežava svakodnevne aktivnosti.
Uzroci:
Gojaznosti uzrokuje trošenje zglobne hrskavice i povećanje upale zglobova.
Mišići i ligamenti oko zglobova slabe, smanjujući stabilnost zglobova.
Simptomi:
Bol, ukočenost i gubitak pokreta u zglobovima su među najčešćim simptomima.
Menadžment:
Gubitak težine može ublažiti simptome osteoartritisa smanjenjem pritiska na zglobove.
Fizioterapija, lijekovi protiv bolova i, po potrebi, kirurške intervencije su također među opcijama liječenja.
7. Depresija i anksioznost
Gojaznosti može uticati ne samo na fizičko zdravlje već i na mentalno zdravlje. Depresija i anksioznost su uobičajeni psihološki problemi kod gojaznih osoba.
Gojaznosti je usko povezana s mnogim psihološkim poteškoćama kao što su socijalna izolacija, nisko samopoštovanje i negativne misli o slici tijela.
Psihološki efekti:
Gojaznosti može uzrokovati da se pojedinci osjećaju fizički neugodno i izopćeni iz društva.
Socijalna izolacija i nisko samopoštovanje doprinose razvoju depresije i anksioznosti.
tretman:
Psihoterapija može pomoći poboljšanju mentalnog zdravlja pojedinaca.
Promjene načina života i jačanje sistema socijalne podrške također su važni.
Ako je potrebno, lijekovi se također mogu koristiti za upravljanje depresijom i anksioznošću.
8. Druge bolesti uzrokovane gojaznošću
Bolesti koje gojaznosti može izazvati nisu ograničene na one gore navedene. Ostale bolesti uzrokovane gojaznosti pokrivaju širok spektar bolesti kao što su gastrointestinalne bolesti, neke vrste raka, bolesti bubrega i problemi reproduktivnog zdravlja. Ove bolesti su povezane sa sistemskim efektima gojaznosti na organizam.
rak:
Gojaznosti može povećati rizik od razvoja nekih vrsta raka. Posebno su karcinomi debelog crijeva, dojke, materice i bubrega usko povezani s gojaznosti. Gojaznosti može povećati upalu na ćelijskom nivou i dovesti do rasta ćelija raka.
Gastrointestinalne bolesti:
Gojaznosti može dovesti do gastrointestinalnih problema kao što su refluksna bolest (GERB), bolesti žučne kese i masna jetra. Ove bolesti nastaju usled pritiska gojaznosti na probavni sistem.
bolesti bubrega:
Gojaznosti može dovesti do hronične bolesti bubrega narušavajući normalnu funkciju bubrega. Stanja povezana sa gojaznošću kao što su visoki krvni pritisak i dijabetes tipa 2 mogu ubrzati oštećenje bubrega.
Problemi reproduktivnog zdravlja:
Gojaznosti može negativno uticati na reproduktivno zdravlje i muškaraca i žena. Kod žena, gojaznost može dovesti do sindroma policističnih jajnika (PCOS) i neplodnosti. Kod muškaraca, gojaznost može negativno uticati na kvalitet sperme i nivo testosterona.
Zaključak: Prevencija i upravljanje gojaznošću
Bolesti uzrokovane gojaznosti mogu ozbiljno utjecati na kvalitetu života pojedinaca i dovesti do dugotrajnih zdravstvenih problema. Stoga je prevencija i upravljanje gojaznosti od velike važnosti kako na individualnom tako i na društvenom nivou.
Zdrava ishrana, redovna tjelovježba, upravljanje stresom i medicinske intervencije po potrebi su osnovni koraci za prevenciju i upravljanje gojaznošću. Osim toga, biti svjestan u borbi protiv gojaznosti i raditi u saradnji sa zdravstvenim radnicima su ključni za uspjeh ovog procesa.
